شايعاتى مبنى برتزريق امپول براى مريضان کرونايى، اذهان عامه را متاثر ساخته است
کابل(پژواک، ۱۳ جدى٩٩): هرچند از شيوع ويروس کرونا درکشور حدود ده ماه میگذرد؛ اما شايعاتى مبنى بر تزريق امپول به بيماران کرونايى در مراکز صحى، هنوزهم در اذهان عامه باقى مانده و برخى ها جهت تشخيص و تداوى به اين مراکز مراجعه نمىکنند.
ويروس کرونا پس از شيوع در چين، درماه حوت ١٣٩٨ در افغانستان نيز ثبت شد، تا ماه جوزا سال روان، رقم مبتلايان به اين بيمارى به بلند ترين سطح رسيده بود.
در آن زمان در بين مردم و در صفحات اجتماعى فيسبوک، شايعه اى مبنى بر اينکه به مريضان کرونايى در شفاخانه هاى اختصاصى کوويد-١٩، پيچکارى تزريق مى شود؛ تا جان خود را از دست بدهند، پخش شد.
پس از پخش اين شايعه، شمارى افراديکه اعراض و علايم ويروس کرونا در نزد شان وجود مى داشت، به شفاخانه ونزد داکتر مراجعه نمى کردند.
مسئولان وزارت صحت عامه، پخش اين شايعه را تاييد کرده و گفته اند که اين موضوع در آن وقت باعث کاهش مراجعه مريضان به مراکز صحى شده بود؛ اما درحال حاضر باور مردم نسبت به عرضۀ خدمات صحى درمراکز صحى بيشتر شده است.
شایعاتی مبتی کُشتن مریضان کرونایی در بدل پول!
درصفحۀ فيسبوک زيرنام «خبر عاجل» در ٢٤ جوزاى سال روان، مطلبى زيرعنوان: «#فوری: #کشتن _مريضان _کرونایی _در بدل_پول! » منتشر شده است.
در اين مطلب آمده است: «شواهدی در دست داریم که در شفاخانۀ افغان – جاپان، مریضان کرونا توسط پیچکاری داکتران نظر به سهمیه روزمره کشته میشوند…!! قرار گفتۀ شاهدان قضیه، بسیاری ازمریضان که به شفاخانه افغان- جاپان و یا هم علی جناح برده میشوند، روزانه از ١٠ تا ١٥ نفر آنان با پیچکاری توسط داکتران بطور عمدی کشته میشوند که جسد اين افراد، چون فوتی های کرونایی بعد از چند دقیقه، رنگ غیر عادی کبودی و سیاه را به خود میگيرد. منابع می افزایند این شفاخانه ها در مقابل مرگ هر مریض کرونا، ٥٠٠٠ دالر دریافت مى کنند…… به همین دلیل به هیچ جسد فوتی کرونایی اجازهٔ کالبد شکافی نمیدهند. لطفا مراقب مریضان خود باشید … شیر کنید تاهمه مسلمین با خبر شوند برای ثواب.»
در اين پُست، صدها تن نظريات شان را شريک ساخته اند، هزاران تن آن را پسند کرده و ده ها تن ديگر آن را با دوستان شان از طريق صفحات فيسبوک خود شريک کرده اند.
روحيد فرهمند يک تن از کاربران فيسبوک در پايان اين پُست نوشته است: «شایعه پراگنی نکنید! با این دروغ ها افکار مردم را به بی باوری در برابر این ویروس خطرناک سوق میدهید و اعتماد مردم را به خدمات صحی خدشه دار میسازید. این گونه شایعه پراگنی ها جفا و خیانت است.»
بررسى هاى پژواک نشان مى دهد که در آن زمان، اين مطلب از طريق ده ها کاربر صفحۀ اجتماعى فيسبوک منتشر شده بود و شمارى از کاربران فيسبوک به اين شايعه باور داشتند و براى مردم مى گفتند که براى حفظ حيات شان، نبايد به شفاخانه مراجعه کنند.
درحاليکه از نشر و پخش اين شايعه نزديک به ده ماه سپرى مىشود؛ اما هنوز هم در اذهان برخى مردم باقى مانده و به دليل ترسى که در نزد شان وجود دارد، جهت تشخيص و تداوى به مراکز صحى مراجعه نمىکنند.
فيروزه مرادى يک تن از باشندگان شهر کابل، که حدود يک ماه قبل به کرونا مصاب شده بود و تازه صحت ياب شده است، گفت: «روزهاى سختى را سپرى کردم تا جور شدم، ترسى که از شفاخانه و داکتران داشتم، نزد داکتر و شفاخانه نرفتم؛ چرا که در اوايل شيوع ويروس کرونا همه مى گفتن، مريض کرونا را پيچکارى مى کنند، مه همسايه ما را به چشم ديدم که به پاى خود به شفاخانه رفت و از آن طرف مُرده اش را آوردند.»
جمیشد یک تن از باشندگان شهر فیروزکوه ولايت غور که به ویروس کرونا مصاب گردیده بود، گفت: «حدود دو ماه پیش به کرونا گرفتار شدم که بدبختانه به دلیل ناباوری و اینکه از شبکه های اجتماعی و خبرها میشنیدم که در دیگر ولایات، به مريضان کرونايى پیچکارى تزریق میکنن که باعث مرگ شخص میشود، به شفاخانه مراجعه نکردم و خودم دواى خودسرانه میخوردم، به همان دليل از اين مريضى خيلى اذيت هم شدم.»
همچنان پیرمحمد ۶۵ ساله یکی دیگر از شهروندان فیروزکوه به پژواک گفت: «در اوایل که خبرها را مى شنيدم، از کرونا بسیار ترس داشتم؛ به حدى که خودم فشار بلند داشتم و از ترس اینکه مرا به نام کرونا بستری نکنند، به شفاخانه نمیرفتم؛ تا اینکه یک روز حالم بسیار بد شد و پسرهایم را مرا به شفاخانه انتقال و به نام مريض کرونا بستری کردند. مه میفامیدم که مشکل من فشار بلند است نه کرونا، متاسفانه روزانه در حدود ۶ پیچکاری به من تزریق میکردند و بسیار ضعیف شدم و حتی دلم از غذا بد شد. به باور مه بیشتر از نام کرونا استفاده میکنند تا اینکه کمک ها در افغانستان بیشتر شود؛ اما این برای اشخاص سالخورده مثل مه بسیار خطر ناک است.»
درعين حال، آرزو یکتن ازباشندگان ولایت نیمروز،گفت: «کرونا یک بیماری خطرناک است که اگرخودش آدم را نکشد، داکتران شفاخانه هاى کرونا آدم را میکشند. این چیزی هست که در بین مردم شنیدم که هرکس به شفاخانه کوید۱۹رفته پس نیامده است. داکترها به خاطر اینکه آمار مرده ها را زیاد ثبت کند، آمپول میزنند و مریض میمیرد، من به این مریضی مصاب شدم؛ اما تداوی خانگی را ترجیح دادم، خود را قرنطین کردم و رهنمودهای لازم را انجام دادم. اکثرافراد محل ما همین کار را انجام میدهند.»
مونیکا رضایی ١٨ساله باشندۀ شهر هرات، درمصاحبه با پژواک گفت: «پدرم را کرونا گرفت، خیلی برای ما سخت بود، هر کس می گفت که کرونا می کشد، پدرم بيمارى قند هم داشت…. اما ازترس او را به شفاخانه شیدایی هم نبردیم که پدرم را مى کشند، شکر خدا خوب شد.»
به گفتۀ موصوف، در هرات نيز شايعاتى وجود داشت که در مراکز صحى به مريضان، پيچکارى تزريق مى کنند و هنوز هم اين شايعه در اذهان مردم وجود دارد.
فرهاد ۳۵ ساله باشنده هرات می گوید شایعات در مورد کرونا میتواند گیچ کننده باشد، مثال روزهای اول می گفتند هر کس مریض شود، آمپول میزنند که بمیرد.
عبدالرحمان معاون شوراى قوم پيشه يى گفت: «ما زياد شنيديم که مريضان کرونا را در شفاخانه پيچکارى مى کنند تا براى شان فند بدهد.»
یوسف علی یک تن از باشندگان ولسوالی میرامور ولايت دايکندى که ۷۰ سال سن دارد، گفت: «زمانى که به کرونا مصاب شدم، وضعیت خراب را سپری کردم؛ اما خودم و فامیلم نخواستیم که به شفاخانه کرونا سنتر (شفاخانه تجرید کرونا) برویم؛ چون مردم میگفت که آدم های پیر و کهنه سن را به اجبار توسط تزریق پیچکاری از بین میبرند.»
داکتران و مسئولان وزارت صحت عامه پخش اين شايعات را نگران کننده خواندند.
داکتر زلمى ريشتين رئیس شفاخانه افغان-جاپان بخش کويد-۱۹ در گفتگو با پژواک، نشر و پخش موضوع تزريق پيچکارى براى مريضان کويد- ١٩ در مراکز صحى به خصوص در شفاخانه افغان جاپان، را آزار دهنده براى پرسونل صحى دانسته و آن را عارى از حقيقت خواند.
وى افزود: «همه شاهد بوديم که درموج اول کرونا، بین مردم شایعاتی پخش شد که گویا در مراکز تجرید کرونا برای بیماران کرونا، پیچکاری زرق میشود تا بمیرند. بدبختانه تعداد زيادى از هموطنان ما به همین باور بودند و هيچکس نمیخواست که اعضاى فاميل خود را غرض معاينه و تداوى به مراکز کرونا انتقال بدهد و به همین علت مرگ و مير بيماران کويد-۱۹روز به روز زياد میشد.»
موصوف گفت که وظيفۀ يک طبيب، نجات جان مريض است و هيچ داکتر و پرسونل صحى، دست به اين چنين عمل نمى زند.
او در ادامه افزود: «ما شکر مسلمان استيم و اسلام به هیچ کس به خصوص داکتران که وظیفه شان نجات بیماران میباشد، اجازه قتل انسان را نداده است.»
داکتر ریشتین، با اشاره به اینکه پخش چنین شایعات باعث ايجاد فاصله و بی باورى مردم با پرسونل صحى و از بین رفتن مریضان کوید-۱۹ میشود، از مردم خواست که از پخش اینگونه شایعات خودداری کنند؛ زيرا مراجعه به مرکز صحى در کنار اينکه از وخامت مرض جلوگيرى مى کند، درصورت تثبيت مريضى، از سرايت آن به ساير اعضاى خانواده جلوگيرى مى شود.»
موصوف در پايان صحبت هايش خاطرنشان کرد که اکنون بىباورى در برابر شفاخانههای تجرید کرونا از بين رفته و مردم بدون کدام هراس، زمانی که اعراض و علایم کرونا را داشته باشند، جهت جلوگیری و تداوی به شفاخانهها مراجعه میکنند.
داکتر ابوذر متقی رئیس شفاخانه علی جناح، موضوع یادشده را دروغ محض خوانده گفت که در اوایل، چنین شایعات بیشتر در مورد شفاخانه علی جناح صورت میگرفت که همه میان تهی بود.
وی، با اشاره به اینکه چنین شایعات، بیشتر توسط مراکز صحی خصوصی و کشورهای بیگانه پخش میشد، افزود: “این شایعات را به دلیل بی اعتبار کردن شفاخانههای دولتی و رجوع مردم به شفاخانههای خصوصی پخش کرده بودند.”
موصوف ادعا کرد که برخى کشورهايی که محصولات بیکیفیت شان در مراکز دولتی به فروش نمیرسید، با پخش چنین شایعات تلاش میکردند که آن را در بازار آزاد بالای مردم به فروش برسانند.
به گفتۀ وی، فعلا به دلیل ایجاد مراکز بیشتر تجرید کرونا در کشور، یک مقدار وضعیت تحت کنترول آمده، سهولت برای بیماران کوید-۱۹ فراهم شده و دوباره اعتماد مردم نسبت به شفاخانههای دولتی بیشتر شده و افواهات کاهش یافته است.
داکترحکیم الله صالح کارشناس امور صحى، علت اصلی پخش شایعات در آغاز شیوع ویروس کرونا را عدم آگاهی مردم از اين بیماری، هراس کارمندان صحی و عدم توجه به بیماران کوید-۱۹ عنوان کرد.
او گفت که در اوایل شیوع بیماری کرونا، کارمندان بخش صحی نیز به دلیل خطر مبتلا شدن به ویروس کرونا، توجه چندانی به بیماران نداشتند، که این کار باعث بیباوری مردم به مراکز صحی و نشر شایعات گردید.
وی، به آژانس خبری پژواک گفت که همزمان با شیوع ویروس کرونا، همه هراسان بودند و اکثر کارمندان صحى، حاضر نبودند که در راستاى مبارزه در برابر بیماری کرونا کار کنند.
موصوف، از وزارت صحت عامه خواست که بخاطر به دست آوردن اعتماد دوبارۀ مردم و کاهش پخش شایعات، آگاهیدهی را بیشتر بسازد؛ تا باورمندی مردم نسبت به شفاخانهها افزایش يابد و از پخش شایعات جلوگیری شود.
در اين حال، معصومه جعفرى معاون سخنگوى وزارت صحت عامه افغانستان، در صحبتى با پژواک درحاليکه پذيرفت که اين چنين موضوعات از طريق صفحات مجازى فيسبوک و در بين مردم عام به شکل زبانى پخش مى شد، افزود: “همه شايعه و عارى از حقيقت بوده است.”
وى با بيان اينکه اين مشکل تنها در افغانستان وجود نداشت، بلکه در سطح جهان اين چنين شايعات پخش شده بود که گويا مريضان کاهل را تداوى نمى کنند و يا هم براى آنها پيچکارى تزريق مى کنند.
موصوف در ادامه افزود: «تمام پرسونل صحى ما به شمول داکتر صاحبان، از جان خود گذشته بودند تا که جان مردم را نجات بدهند، شما شاهد بوديد که تعدادى از داکترصاحبان مصاب شدند و تعدادى هم جان باختند.»
موصوف درادامۀ صحبت هايش گفت که نشر و پخش اينگونه شايعات، سبب مى شود تا مراجعه مردم به مراکز صحى کاهش يابد، و درنتيجه ويروس به گونۀ سرسام آور در بين مردم سرايت نموده و يک مشکل جدى براى صحت عامه ايجاد شود.
وى از رسانه ها نيز خواست که اين چنين خبرها که از سوى صفحات اجتماعى پخش ميگردد را، رديابى و آن را غلط ثابت کنند؛ زيرا اذهان عامه را مغشوش مى سازد و مشکلات بزرگ اجتماعى به بار مى آورد.
به گفتۀ موصوف، تاکنون بيش از چهار هزار تن از پرسونل صحى درافغانستان، به ويروس کرونا مصاب و ٨٠ تن آنها از اثر ابتلا به اين بيمارى جان باخته اند.
از آغاز شیوع ویروس کرونا تاکنون در افغانستان، ۵۲۵۱۳ واقعه مثبت، ۴۲۰۰۶ بهبود یافته و ۲۲۰۱ جان باخته از اثر بیماری کرونا، به ثبت رسیده اند.
عزيز الله همدرد
این گزارش تحقیقی، با حمایت مالی اتحادیه اروپا تهیه شده است؛ مسئوليت محتوای آن تنها به عهدۀ پژواک بوده و الزاماً بیانگر دیدگاه های اتحادیه اروپا نمی باشد.
Hits: 5012
شایعات دادن امکانات نظامی از سوی اردوغان به دوستم نادرست است
کابل (پژواک، اول سرطان، ۱۴۰۰): شایعات نشر شده در شبکه های اجتماعی که گویا رجب طیب اردوغان …