سروی: خاک بیشتر در کنترول طالبان قرار دارد؛ اما اکثر مردم در مناطق زیر کنترول حکومت زندگی میکنند

کابل (پژواک، ۲۴ دلو ۹۹): دولت و طالبان در فیصدی مناطق تحت کنترول شان مبالغه می کنند؛ اما سروی پژواک نشان می دهد که ۵۲ درصد خاک کشور، تحت کنترول طالبان قرار دارد و بیش از ۵۹ درصد مردم در مناطق تحت کنترول دولت زندگی می کنند.

• طالبان بر نزدیک به ۵۲ فیصد خاک افغانستان کنترول دارند. (در جریان سروی پژواک)
• دولت نزدیک بر ۴۶ درصد خاک کشور، کنترول دارند و در این مناطق ۵۹ درصد مردم زندگی میکنند.
• نزدیک به سه درصد خاک تحت هیچ جانب نمی باشد.

ادعا: ذبیح الله مجاهد سخنگوی طالبان میگوید که بی بی سی دو سال قبل گزارشی را به نشر رساند که طالبان بر ۷۰ فیصد خاک کشور کنترول و نفوذ دارند و در حال حاضر این فیصدی به ۷۵ رسیده است؛ اما طارق آرین بدون ارایه جزئیات میگوید که طالبان در هیچ منطقۀ کشور حضور دایمی ندارند. برخی گزارشات دیگر نیز موجود است که بر اساس آن ۷۰ درصد خاک کشور تحت کنترول طالبان قرار دارد؛ اما کنترول را تعریف نکرده است.

در حالی حاضر که مذاکرات بین الافغانی صلح در قطر جریان دارد، در مورد اندازۀ مناطق تحت کنترول طالبان و دولت اظهارات گونا گون بیان می شود. پژواک به همین دلیل در این مورد سروی را انجام داد. این سروی در حالی انجام داده شده است که در زمستان نسبت به فصل های دیگر سال، درگیری ها و تحرکات نظامی طالبان کم می باشد.

پژواک، مناطقى را تحت کنترول یک جانب میخواند که آن جانب ( دولت و طالبان) ضمن حضور نظامی، میتواند در آن مناطق پلان و قوانین خود را برای دایمی تطبیق نماید.

بر اساس سروی، دولت در مناطق تحت کنترول طالبان، مراکز صحی و معارف را تمویل کرده و پروژه های انکشافی را تطبیق مینماید؛ اما طالبان امنیت مناطق تحت کنترول شان را تامین می کنند، در مناطق خود و حتی بعضی اوقات در مناطق تحت کنترول دولت نیز در بخش عدلی و قضایی نیز خدمت میکنند و از برخی پروژه های دولتی نیز نظارت میکند.

میتودولوجی سروی پژواک:

بر اساس معلومات ادارۀ احصائیۀ مرکزی، افغانستان دارای ۴۲۲ واحد اداری (مراکز ولایات و ولسوالی ها)، و به شمول یک و نیم میلیون کوچی بیش از ۳۲.۸ میلیون نفوس دارد.

آژانس خبری پژواک، از تاریخ ۱۰ ماه قوس سال جاری الی ۱۵ ماه دلو امسال از طریق تيلیفون یا توزیع فورم با سه – سه نفر مصاحبه کرده است. تعداد مجموعی مصاحبه شوندگان ۱۲۶۶ تن می شود، و این افراد به شکل تصادفی برای مصاحبه انتخاب شده اند.

از مصاحبه شدگان، در مورد هر واحد اداری پرسیده شده است:

۱- مرکز واحد اداری تحت کنترل طالبان قرار دارد و یا دولت؟

۲- چند فیصد مساحت واحد اداری تحت کنترول دولت قرار دارد؟

۳-چند فیصد مساحت واحد اداری تحت کنترول طالبان قرار دارد؟

۴- چند فیصد مساحت واحد اداری، نه تحت کنترول طالبان قرار دارد و نه هم در دست دولت است؟

پژواک، اين امکان را رد نمی کند که ممکن معلومات برخی مصاحبه شدگان دقیق نباشد؛ اما میزان معلومات نادرست احتمالی بخاطرى پایین خواهد بود که در این گزارش، اوسط فیصدی ارایه شدۀ مصاحبه شدگان هر واحد اداری در نظر گرفته شده است.

این یک موضوع پیچیده است؛ اما اگر مطالعه کنندگان این گزارش، اسنادى را در دست دارند که معلومات ما در خصوص آن منطقه دقیق نباشد، لطف نموده از طریق ایمیل با پژواک در میان بگزارند، تا معلومات ارایه شده را بررسی نماییم و بر اساس آن در گزارش اصلاحات ایجاد کنیم.

نتایج سروی:

نتایج سروی نشان میدهد که از جمله تمام مساحت کشور، بیش از ۳۳۷ هزار کیلومتر مربع مساحت (نزدیک به ۵۲ درصد) تحت کنترول طالبان و حدود ۲۹۷ کیلومتر مربع (نزدیک به ۴۶درصد) مساحت تحت کنترول دولت می باشد؛ اما بیش از ۱۸ هزار کیلومتر مربع (حدود دو درصد) مساحت کشور به شکل کامل تحت کنترول هیچ جانب نیست.

 

 

مراکز تمام ۳۴ ولایت کشور در کنترول دولت و از جمله ۳۸۸ ولسوالی، طالبان بر ۲۷ ولسوالی و دولت بر ۶۴ ولسوالی کاملاً کنترول دارند و به ولسوالی متباقی، در برخی مناطق شان طالبان و در برخی مناطق آن، دولت کنترول دارد.

در نصف ولایات کشور، مراکز ۳۹ ولسوالی نیز تحت کنترول طالبان قرار دارد و تشکیلات اداری این ولسوالی ها به مرکز ولایت یا مناطق دیگر انتقال داده شده است؛ اما از جمله ولسوالی های ذکرشده، در برخی مناطق ۱۲ ولسوالی نیروهای دولتی نیز حضور دارند.

ولسوالی های خاکسفید، قلعه کاه و بکواه ولایت فراه، ولسوالی مرغاب ولایت غور، ولسوالی های کلباد و گل تپۀ ولایت کندز، ولسوالی ریگ ولایت کندهار، ولسوالی نکه ولایت پکتیکا، ولسوالی زیرکوه، پشتکوه و کوه زور ولایت هرات، ولسوالی یمگان ولايت بدخشان، ولسوالی مندول ولایت نورستان، ولسوالی دایمیرداد ولایت میدان وردک، ولسوالی های دایچوپان، نوبهار و خاک افغان ولایت زابل، ولسوالی های نوزاد، موسی کلا، خانشین، باغران و دیشوی ولایت هلمند، ولسوالی های گیرو، اجرستان و ناوۀ ولایت غزنی، ولسوالی درزاب ولایت جوزجان و ولسوالی غورماچ ولایت بادغیس، کاملاٌ با مراکز ولسوالی ها تحت کنترول طالبان قرار دارد.

مراکز ولسوالی های گلستان و بالابلوک ولایت فراه، دهراوود ولایت ارزگان، اقتاش ولایت کندز، معروف و غورک ولایت کندهار، کوهستانات ولایت سرپل، گیان ولایت پکتیکا، زنخان، رشیدان و واغظ ولایت غزنی و قلندر ولایت خوست نیز تحت کنترول طالبان قرار دارد و کارمندان اداری این ولسوالی ها در مراکز ولایات و یا ولسوالی های دیگر فعالیت میکنند؛ اما بدون ولسوالی غورک که حدود ۲۴ فیصد خاک آن در کنترول دولت است؛ اما دولت تنها بر ۱۰ فیصد خاک متباقی ۱۲ ولسوالی کنترول دارد.

از ولسوالی های متباقی ۴۸ ولسوالی از ۹۰ تا ۹۹ فیصد، ۳۰ ولسوالی از ۸۰ تا ۸۸ فیصد، ۲۶ ولسوالی از ۷۰ الی ۷۸ فیصد، ۲۲ ولسوالی از ۶۰ الی ۶۸ فیصد، ۲۴ ولسوالی از ۵۰ الی ۵۷ فیصد، ۱۴ ولسوالی از ۴۰ الی ۴۷ فیصد، ۳۰ ولسوالی از ۳۰ الی ۳۹ فیصد، ۴۴ ولسوالی از ۲۰ الی ۲۹ فیصد، ۴۰ ولسوالی از ۱۰ الی ۱۸ فیصد و ۴۳ ولسوالی از یک تا هشت فیصد، تحت کنترول طالبان قرار دارد؛ اما متباقی ۶۴ ولسوالی به شکل کامل تحت کنترول دولت قرار دارد.

در گزارش دوازدهم سازمان ملل متحد در مورد تهدیدات گروه داعش آمده است، هر چند این گروه ضعیف شده است؛ اما اکنون نیز در ننگرهار و کنر فعالیت دارد و در مرکز و برخی ولایات کشور، مسئولت یک تعداد حملات را بر عهده میگیرد؛ اما در بخش به دست آوردن کنترول خاک قابل ملاحظه، با چالش ها مواجه است.

زون ها:

بر اساس معلومات ادارۀ مرکزی احصائیه و معلومات، افغانستان به هشت زون تقسیم شده است.

سروی آژانس خبری پژواک نشان میدهد که دولت در زون مرکزی؛ نزدیک بر ۸۳ فیصد، در زون پایتخت بر بیش از ۶۵ فیصد، در زون شرق نزدیک بر ۶۰ فیصد، در زون شمالشرق بر بیش از ۵۲ درصد و در زون جنوبشرق بر نزدیک به ۵۲ درصد، در زون شمال بر ۴۰ درصد، در زون جنوب بر ۳۳ درصد و در زون غرب بر بیش از ۲۸ درصد خاک کشور کنترول دارد.

جزئیات مناطق تحت کنترول دولت و طالبان و همچنان مناطقى را که تحت کنترول هیچ طرف نیست، در نقشۀ بالا مشاهده کرده میتوانید.

نفوس:

 

 

بر اساس یافته های آژانس خبری پژواک؛ حدود ۵۹ فیصد مردم کل نفوس کشور در مناطق تحت کنترول دولت و حدود ۳۸ فیصد در مناطق تحت طالبان زندگی میکند؛ اما متباقی سه در صد مردم در مناطقى به سر می برند که تحت کنترول هیچ جانب نیست.

طالبان در مقایسه با دولت بر مناطق بیشتر کشور کنترول دارند؛ اما تعداد باشندگان مناطق تحت کنترول دولت، بخاطرى نبست به مناطق تحت کنترول طالبان بیشتر است که دولت بر شهرهای پر نفوس مثل کابل، بلخ، هرات، جلال آباد و کندهار کنترول دارد.

حدود یک ونیم میلیون افراد کل نفوس کشور کوچی ها میباشند. کوچی ها بخاطر نداشتن مناطق دایمی رهایشی، بعضی اوقات در مناطق تحت کنترول طالبان زندگی میکنند و بعضاً در مناطق تحت کنترول دولت مستقر میشوند، پس به این خاطر در فیصدی های ذکرشده محاسبه نشده اند.

نظریات تحلیلگران:

جاوید کوهستانی عضو جمعیت اسلامی و جنرال تحلیلگر امور سیاسی و نظامی، در مورد سروی آژانس خبری پژواک میگوید: “کارى که شما انجام دادید، کار نیک و خوب است؛ اما اگر به شکل مجموعی نقشۀ افغانستان را مشاهده نماییم، به سادگی گفته میتوانیم که بیش از ۶۰ فیصد و حتی بیش از ۶۵ فیصد جغرافیای کشور، معمولا تحت کنترول طالبان قرار دارد؛ اما بخاطر اینکه دولت بر شهرهای بزرگ کنترول دارد مردم در شهرها زندگی میکنند.”

وی می افزاید: “همچنان ممکن از ۱۰ الی ۱۵ فیصد خاک در افغانستان وجود داشته باشد که میان دولت و طالبان اشتراکی باشد، از طرف شب طالب و از طرف روز در آنجا دولت باشد؛ و در خصوص نفوس؛ چون در مناطق دوردست جنگ و ناامنی وجود دارد، فقر و بیکاری است و همچنان عودت کنندگان افغان به زندگی در شهرها مجبور شده اند، ممکن ۶۰ درصد مردم در مناطق تحت کنترول دولت زندگی داشته باشند.”

نامبرده ميگويد: “ما در کشور ولسوالی هايی نیز داریم که تشکیلات کامل دارد، معاش میگیرد؛ اما خدمات ندارد، بخاطریکه در آن مناطق ولسوالی ها (کارمندان، ولسوال و دیگر) نیست، به مراکز ولایت انتقال داده شده است و اگر کدام پوسته و قرارگاه باشد، اکمالات آن نیز از طریق هلیکوپتر صورت میگیرد.”

سید محمد اکبرآغا رئیس شوراى راه نجات افغانستان و مقام پیشین طالبان میگوید: “من اجمالاً برای شما میگویم، به شکل عمومی در افغانستان مراکز ولایت در کنترول حکومت است؛ اما اکثریت مناطق ولسوالی ها تحت کنترول طالبان قرار دارد، تنها ساختمان های ولسوالی در دست حکومت است؛ اما مناطق متباقی و مردم با طالبان است.”

وی می افزايد: “از نظر مساحت، طالبان بر ۷۵ الی ۸۰ فیصد خاک کشور حاکمیت دارند، و معلوماتى را که شما بدست آوردید بسیار کم و دور از واقعیت میخوانم.” نامبرده بخاطر تثبیت ادعایش که طالبان تا ۸۰ فیصد خاک کشور را در دست دارند اسناد ارایه نکرد.

به گفتۀ اکبرآغا بخاطرى مردم بیشتر در شهرها زندگی میکنند که از بمباردهای کورکورانه، چاپه، فقر و مشکلات دیگر به شهر ها آمده اند. اما وی می افزاید: “این به معنی اين نیست که آنها با دولت هستند؛ نه مرم قلباً با دولت نمی باشند.”

اما جنرال دولت وزیری سخنگوی اسبق وزارت دفاع ملی و تحلیلگر امور نظامی، در مورد سروی و نتایج پژواک میگوید: “شما کار بزرگ را انجام دادید و با افراد بیشتر مصاحبه کردید؛ اما به حیث یک نظامی چیزی که دوکتورين نظامی حکم میکند، این است که شما گفتید ۵۲ درصد خاک با طالبان است، بدین معنی که دولت در آن مناطق هیچ حاکمیت ندارد، کدام است که ۵۲ درصد خاک کشور در دست طالبان است؟ من از لحاظ نظامی این موضوع را تایید کرده نمی توانم.”

وزیری می افزاید: “فیصدی زمانى تعیین میشود که در آنجا جنگ جبهه ای باشد، در جنگ های داخلی، چریکی و یا گرولایی به هیچ صورت فیصدی نعیین شده نمی تواند، ممکن یک روز ۱۰، ، ۲۰ و یا ۶۰ درصد خاک کشور با طالبان باشد؛ اما روز دیگر تمام این مناطق در دست حکومت باشد؛ پس مناطقى که تحت کنترول هیچ جانب نباشد باید برای آن مناطق ناامن گفته شود.”

گران هیواد سخنگوی وزارت خارجه می گوید:« جمهوری اسلامی افغانستان از سوی تمام دولت های جهان و سازمان ملل متحد به عنوان دولت مشروع شناخته شده است. این عناصر متشکله دولت است که به دولت افغانستان مشروعیت داده است؛ نفوس، قوای سه گانه، روابط دیپلوماتیک با بیش از صد کشور و سازمان، و به عنوان یک دولت استفاده از رای در چوکات ساختارهای سازمان ملل متحد در مسایل بین المللی عناصر اساسی مشروعیت است که در کل جمهوری اسلامی افغانستان را تمثیل می کند.  اکثریت مطلق نفوس در مناطق تحت کنترول دولت زندگی می کنند. قوای سه گانه، قانون اساسی، نمایندگان انتخاب شده توسط انتخابات و رای مردم نشان دهنده اراده ملت است، که عوامل اصلی مشروعیت شمرده می شود. گروه طالبان که جامعه جهانی با آنها کار می کند، دلیل اش این است که این گروه به صلح افغانستان و جهان تهدید می باشد؛ بنا براین، دولت افغانستان و جامعه جهانی به این هدف که با آنها به صلح برسند، کار و مذاکره می کنند.»

نماینده گی های سیاسی افغانستان در خارج از کشور از سوی دولت افغانستان اداره می شود. طالبان در حال حاضر تنها در قطر دفتر دارند، اما هیات های آنان سفرهای به کشورهای مختلف جهان دارند.

رحمت الله اندر سخنگوی شورای امنیت ملی و طارق آرین سخنگوی وزارت امور داخله، در مورد نتایج سروی آژانس خبری پژواک، پاسخ مشخص ارایه نکرد؛ اما هر دو میگویند که اظهارات طالبان در این مورد بی اساس است.

اندر میگوید: “ادعای طالبان که آنها بر چقدر خاک کشور یا ۱۰، ۲۰ و یا ۶۰ فیصد خاک کشور حاکمیت دارند بی اساس است؛ بخاطریکه حاکمیت قلمرو مشروعى می باشد که در آنجا حاکم باشد، برای مردم خدمات ارایه میکند و به ملت پاسخگو می باشد،  یک حاکم تمام وجایب و حقوقپ که در برابر ملت دارد را ادا می نماید، درست است که در ارایه خدمات جمهوری اسلامی افغانستان، کمی و کاستی خواهد بود.”

طارق آرین میگوید طالبان ادعا دارند که بر ۷۰ فیصد خاک کشور کنترول دارند؛ اما این ادعا اساس ندارد. وی می افزاید: “سخن واضح این است که طالبان در هیچ جای حضور پایدار ندارند و آنها بر اساس این ادعا به جنگ ادامه می دهند.

وی می گويد طالبان مردم را به قتل می رسانند، از مردم عشر و زکات میگیرند، به زور از مردم نان میخواهند و مهمانی میکنند، و در مناطقى که حضور پراکنده دارند در آنجا خشونت ایجاد میکنند و این حملات تروریستی از سوی طالبان رایج شده است.

آرین  مى افزايد: “طالبان طی سال گذشته میخواستند که ولسوالی های دیگر را سقوط بدهند؛ اما ما از آنها هشت یا ۱۲ولسوالی را که برای دو الی سه سال تحت کنترول آنها بود دوباره در تصرف خود گرفتیم، و در هر جایى که طالبان تحرک داشته باشند، ما آنجا میرویم و آنها را از بین می بریم.”

احمد نادر نادری رئیس ادارۀ مستقل اصلاحات اداری و خدمات ملکی میگوید که این اداره بغیر از ۱۵ولسوالی در سراسر کشور، کارمندان خدمات ملکی را بایومتریک کرده و اکنون با وزارت مالیه مشترکاً کار میکند که معاشات شان را نیز از این طریق پرداخت نماید.

نادری می افزايد: “ولسوالی های شیرزاد و حصارک، راغستان، کوهستان و کران منجانِ ولایت بدخشان، از جمله ولسوالی هايی است که در دسترس ما نیست و در آنجا طالبان بودند، همچنان ولسوالی زرمت ولایت پکتیا، ساغر، تیوره و تولک ولایت غور، دهنه غوری ولایت بغلان، برکه، نهرین و جلگۀ ولایت خوست، و لسوالی گیلان ولایت غزنی در آن شامل می باشد.”

نادری میگوید این بدین معنی است که دولت بدون ۱۵ ولسوالی، در سراسر کشور “تمامیت ارضی خود را دارد” و به مردم افغانستان خدمات ارایه می کند.

اما ذبیح الله مجاهد سخنگوی طالبان مسلح در مورد سروی آژانس خبری پژواک میگوید: “ما این سروی را تایید کرده نمی توانیم، پژواک نیز این معلومات را از طریق تيلیفون جمع آوری نموده و معلوم نیست که در عقب تيلیفون چه کسی است و تا چه اندازه دقیق سخن زده است؛ و موضوع دیگر اینکه یک تفاوت واضح و بزرگ این است که در حال حاضر ۶۲ ولسوالی تحت کنترول ما می باشد، مراکز و تمام مناطق آن در کنترول ما قرار دارد، ادارۀ کابل این ولسوالی ها را به مرکز ولایت انتقال داده و برای دفتر آن، یک غرفه باز کرده و بالایش نام ولسوالی را گذاشته است.”

از مجاهد پرسیدیم که نام این ولسوالی ها را با ما شریک نمایيد تا آن را دوباره چک نماییم؛ اما تاهنوز (۲۲دلو) این کار را نکرده است.

وی می افزاید: “گزارش شما نشان میدهد که ۳۹ ولسوالی تحت کنترول طالبان است، این یک تفاوت نصف و تقریباً نزدیک به نصف می باشد؛ پس تمام فیصدی این چنین تفاوت دارد، شما به یاد دارید که بی بی سی دو سال قبل، یک سروی را نشر کرد که بر اساس آن ۷۰ فیصد خاک تحت کنترول امارت اسلامی بود و بر این منطقه نفوذ داشت، واقعیت این است که مناطق اکثریت مطلق کشور تحت تصرف ما است که بیش از ۷۰ فیصد را برای تان تثبیت کرده می توانیم.”

به گفتۀ وی: “اینکه دو سال قبل ۷۰ درصد بود؛ در حال حاضر مناطق بیشتر تحت تصرف ما شده و تحولاتى که در جریان دو سال به میان آمده بسیار زیاد است؛ پس این نتایج را تایید کرده نمی توانم؛ بلکه آن را درست نمی خوانم و دقیق نیست.”

مجاهد می افزاید: “طبعاً کسی که از عقب تيلیفون سخن زده باشد فرد دولت خواهد بود، وی به طرفداری خود سخن میگوید و بالای این گزارش ها امتیاز میگیرد و گفته نمی تواند که حقیقت چیست و آن را واضح نماید؛ بناءً این گزارش دقیق نیست، در حال حاضر از ۷۰ الی ۷۵ فیصد خاک کشور تحت کنترول امارت اسلامی قرار دارد.”

خدمات از طرف کیها ارایه میشود؟

برخی آگاهان میگویند که طالبان امنیت مناطق خویش را تامین میکنند، در مناطق خود و حتی بعضی اوقات در مناطق تحت کنترول دولت در بخش هاى عدلی و قضایی خدمات ارایه میکنند و از تطبیق پروژه های معارف، صحت و دولتی نظارت میکنند؛ اما دولت در مناطق تحت کنترول طالبان مراکز صحی و معارف را تمویل می نماید و پروژه های انکشافی را نیز تطبیق می نماید.

کوهستانی تحلیلگر امور سیاسی میگوید که خدمات امنیت، معارف، صحت، ترانسپورت، مخابرات، برق، تهیه آب و همچنان خدمات حقوقی، عدلی، قضایی و دیگر را باید دولت ارایه نماید.

اما به گفتۀ وی، طالبان در مناطق تحت کنترول شان خدمات امنیتی، عدلی و قضایی را ارایه میکنند؛ اما دولت در مناطق تحت تصرف طالبان بدون خدمات امنیتی، عدلی و قضایی در بخش های دیگر خدمات ارایه میکند، که ممکن است در برخی مناطق، سطح آن بالا و در بعضی مناطق پایین باشد.

به گفتۀ وی، خدمات در مناطق دوردست کشور و یا مناطقى که تحت کنترول طالبان قرار دارد بسیار محدود است؛ اما طالبان در بخش تطبیق پروژه های صحت، معارف و پروژه های انکشافی از طرف دولت مزاحمت نمی کنند.

وی ميگويد: “در بعضی عرصه ها طالبان برخی اوقات مزاحمت ایجاد می نمایند؛ مثلاً میگویند عکس نگیرید، جی پی اس نکنید، ویدیو نگیرید و غیره؛ اما این خدمات به یک رقم در مناطق تحت کنترول طالبان تطبیق میشود.”

وی می افزاید: “طالبان ضمن اینکه از تطبیق پروژه های دولتی در مناطق شان نظارت میکنند و برای کسی اجازۀ مزاحمت نمی دهند؛ در آنجا پروژه ها نیز نسبتاً به کیفیت خود تطبیق می شود. در کنار این، آنها خودشان برخی خدمات را نیز ارایه میدهند؛ به طور مثال طالبان در برخی مناطق سرک اعمار میکنند، به شکل دوامدار حاضری معلمان و داکتران را می گیرند و اگر کسی حاضر نمی شود، به جای آن کسی دیگر را معرفی میکنند و برایش میگویند که معاش او را به این شخص پرداخت نمایید.”

به گفتۀ کوهستانی، طالبان در بخش های عدلی و قضایی در مناطق تحت کنترول دولت نیز برای مردم خدمات ارایه می نمایند.

وی میگوید: “من کساني را میشناسم که از کابل و حتی از شمال کشور بخاطر حل مشکلات و قضیای شان تا کویته رفته اند، به کمیسیون های طالبان در داخل کشور مراجعه کرده و معضلات خویش را حل می نمایند. همچنان طالبان پس از آن امنیت شاهراه ها را تامین کرده اند که برخی افراد بخصوص تاجران و رانندگان از اخاذی نیروهای دولتی و دیگران خسته شده اند؛ طالبان در زابل و چشمه شیر ولایت بغلان نیز گمرک دارند و از موترها با درنظرداشت مواد، پول گمرکی میگیرند.”

به گفتۀ سید محمد اکبرآغا، خدمات دولت به سطح بسیار پایین است، در آن فساد میشود و در مناطق طالبان پروژه های بسیار کم تطبیق می شود.

به گفتۀ وی طالبان در مناطق خود و حتی مناطق تحت کنترول دولت نیز خدمات عدلی و قضایی را انجام ميدهند، امنیت شاهراه ها را تامین میکنند و از این سبب از کابل تا کندهار، از کابل تا هرات و از کندهار تا هرات و مثل این در شاهراه های دیگر، موترها شب و روز رفت و آمد می کند.

اما دولت وزیرپ میگوید که دولت در مناطق تحت کنترول طالبان تمام خدماتى را که طالبان مانع آن نمی شوند ارایه میکند. به طور مثال میگوید دولت در بخش های صحی و معارف خدمات ارایه میکند؛ در حالیکه خودشان به آن مناطق رفته نمی توانند.

وزیری در این مورد که آیا طالبان نیز در مناطق تحت کنترول دولت خدمات ارایه میکنند و یا خیر؟ مى گويد: “طالبان هیچ چیزی ندارند که خدمات ارایه نمایند، سرک قیر کرده نمی توانند، برعکس توسط بلدوزر سرک قیرشده را تخریب می نمایند، برای مکاتب و شفاخانه ها تعمیر ساخته نمی توانند؛ ممکن در بعضی مناطق سرک فرعی ساخته باشند، آن هم بخاطرن که موترهای خودشان بالایش رفت و آمد نماید، دیگر طالبان هیچ کار نکرده اند.”

همچنان وی در خصوص حل فیصله های عدلی و قضایی از طرف طالبان، میگوید: “فکر نمی کنم که اکثریت مردم به طالبان مراجعه نمایند، اگر کدام کس برای شان مراجعه می نماید، به این معنی است که همرایش رابطه دارد؛ دیگر خو قضا و محکمۀ طالبان محکمۀ زور و ظلم است، برای تان میگوید که این را قبول کنید و گرنه شما را میکشند، لت و کوب تان میکنند و کار را بالای تان به زور میکنند.”

اما رحمت الله اندر سخنگوی شورای امنیت ملی میگوید: “طالب نه در کدام جای خدمت ارایه کرده و نه در کدام جای به حیث حاکم قسمیکه شرعی و قانوني باشد وجود دارند، تنها از طریق وحشت در یک منطقه مردم را تابع کرده و در آنجا به زور زندگی میکنند؛ حاکمیت با جمهوریت اسلامی افغانستان است، طالبان هیچ حاکمیت ندارند؛ اگر در کدام منطقه باشند حضور آنها موقت است نه دایمی، همچنان آنها نه در جای معین دفتر دارند و نه دیوان که برای مردم خدمات ارایه نمایند.”

اما ذبیح الله مجاهد سخنگوی طالبان در مورد خدمات میگوید: “با توجه به امکاناتى که ما در دست داریم کار کردیم، به شکل استثنایی یا بمبارد ادارۀ کابل و یا امریکايیان می باشد؛ در غیر آن در مناطق تحت کنترول ما کاملاً امنیت وجود دارد، سارق نیست، کسی اختطاف کرده نمی تواند، دزدی موتر و خانه ها وجود ندارد، تمام قضات ما در بخش های عدلی و قضایی فعال هستند، خدمات معارف جریان دارد، ما حاضری روزانۀ شاگردان و معلمان را میگیریم و برای آینده برنامه های خوب داریم.” وی می افزايد که طالبان با مکاتب و شفاخانه ها نیز همکاری دارند؛ بخصوص در بخش انتقال آنها.

وی می گويد که یونیسف وعده سپرده است که در مناطق تحت کنترل طالبان ۴۰۰۰ هزار مکتب جدید اعمار نماید که این امر در نظام معارف کشور، یک پیشرفت بهتر خواهد بود؛ همچنان در بخش صحی نیز کاملاً نظارت دارند و اگر کدام قراردادی، خلاف قرارداد عمل کند، قراردادهای شان را باطل میکنند.

وی مى افزايد که آنها در مناطق تحت کنترول دولت نیز فعالیت دارند. اخیراً که در کابل دزدی و اختطاف ها افزایش یافت، آنها در مناطقى که برای طالبان ممکن بود، افراد امنیتی جذب کرده اند.

نتیجه:

بر اساس سروی پژواک که ۱۲۶۶ تن در آن اشتراک داشتند، نزدیک به ۵۲ درصد خاک کشور تحت کنترول طالبان و نزدیک به ۴۶ درصد خاک تحت کنترول دولت می باشد و ۵۹ درصد افراد در مناطق زیر کنترول دولت زندگی میکنند.

این سروی نشان میدهد که نزدیک به سه درصد خاک تحت هیچ جانب قرار ندارد، مراکز ۳۴ ولایت کشور تحت کنترول دولت؛ اما از جمله ۳۸۸ ولسوالی، مراکز ۳۹ ولسوالی زیر کنترول طالبان قرار دارد.

قابل یادآوریست که طالبان بر ۵۲ فیصد خاک کنترول دارند؛ اما برخی منابع بر اساس جغرافیه، فیصدی حضور علنی فوجی طالبان را تا حدود ٧٠ درصد خوانده اند و گزارشاتى نیز موجود است که ۷۰ فیصد خاک کشور در کنترول طالبان قرار دارد.

دولت در مناطق تحت کنترول طالبان، مراکز صحی و معارف را تمویل کرده و پروژه های انکشافی را نیز تطبیق مینماید؛ اما طالبان امنیت مناطق شان را تامین می نمایند، در مناطق خود و بعضی اوقات در مناطق زیر کنترول دولت نیز در بخش های عدلی و قضایی، خدمات ارایه میکنند و از برخی پروژه های دولتی نیز نظارت میکنند.

بار دیگر میگوییم که اگر خوانندگان محترم در مورد نادرست بودن احتمالی هر بخش نتایج سروی پژواک، اسناد داشته باشد، آن را از طریق ایمیل ([email protected]) با ما شریک نمایند؛ تا بر اساس آن اصلاحات مهم ایجاد نماییم.

فیصله: سروی آژانس خبری پژواک نشان میدهد که طالبان و دولت، در بخش فیصدی مناطق شان مبالغه می نمایند.

احمد شاه عرفانيار

Hits: 13213